دکورپرداز
دکور پرداز

بدهی ۳۳۳ نفر معادل یارانه ۱۵ سال مردم ایران!

بدهی ۳۳۳ نفر معادل یارانه ۱۵ سال مردم ایران!

لیست ابربدهکاران 14 بانک که از طرف بانک مرکزی پخش شده، از جنبه های مختلفی قابل تحلیل و بررسی است. بررسی 12 بانکی که فهرست های خودرا تحت فشار بانک مرکزی منتشر نموده اند نشان میدهد که 632 هزارمیلیارد تومان به 333 نفر(حقیقی و حقوقی) وام داده شده و تنها سهم 13 شرکت بالای جدول بیش از 350 هزار میلیارد تومان بوده که این رقم کمی کمتر از کل بودجه جاری درسال 99 بوده است.



به گزارش دکور پرداز به نقل از ایسنا، روزنامه «ایران» در ادامه نوشت: ۶ شرکت از این ۱۳ شرکت زیان انباشته ای بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان دارند که نشان میدهد تسهیلات بانکی از جریان اقتصاد حذف شده و تأثیری بر ایجاد و خلق تولید و ارزش افزوده نداشته است. به نظر می آید با این حجم از بدهکاران بانکی که بدون هیچ بغضی تولید شده در دولت قبل و به خصوص بازه زمانی ۹۵ تا ۹۹ هستند، پیگیری وصول این بدهی ها می تواند بخش عمده ای از مشکلات نظام بانکی و اقتصاد ایران را حل کند.

پیگیری بدهکاران بانکی «حیاتی» است

طی هفته های اخیر دولت و بانک مرکزی به موضوع بدهکاران بانکی ورود جدی کرده بطوریکه انتشار ارقام جزئی ۱۴ بانک نشان ازعزم جدی تر جهت کمک به سیستم مالی درجهت رفع چالش ها و بهبود بهداشت اعتباری دارد. این جدیت در بودجه سال جاری نیز نمود داشته بطوریکه بر طبق جزء (۱) بند (د) تبصره ۱۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور«بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است با استفاده از سامانه اطلاعاتی خود مانده تسهیلات و تعهدات کلان هریک از بانکها و مؤسسات اعتباری را بر تارنمای بانک مرکزی در دسترس عموم قرار داده و بصورت فصلی بروزرسانی کند». همین طور برمبنای جزء ۲ بند مذکور نیز«بانک ها و مؤسسات اعتباری غیربانکی موظفند اطلاعات مندرج در جزء (۱) این بند را بصورت فصلی در اختیار بانک مرکزی قرار دهند. در صورت استنکاف از ارسال تمام یا قسمتی از اطلاعات، در موعد مقرر، مؤسسه اعتباری حسب مورد به تشخیص بانک مرکزی، به یکی از جرائم مندرج در ماده (۴۴) قانون پولی و بانکی کشور یا ماده (۱۴) قانون برنامه پنجساله ششم محکوم می گردد».
طی دهه ۹۰ به علت رکود اقتصادی، عدم انگیزه جهت سرمایه گذاری، بی ثباتی فضای کسب وکار، نظارت ضعیف بانک مرکزی، فقدان نظام اعتبارسنجی صحیح، مدیریت تسهیلات بانکی با فاجعه تمام عیار روبه رو شد طوری که خروجی آن امهال گسترده تسهیلات به طرق متفاوت یا غیرجاری شدن آنها (معوق یا مشکوک الوصول) بوده است. چالش اصلی جایی است که عمده تسهیلات کلان دریافتی مربوط اشخاص حقیقی و حقوقی خاصی است که حالا دیگر نام آنها در ردیف ابر بدهکاران بانکی تعریف می شود. نتیجه تولید این ابربدهکاران بانکی چیزی جز بلوکه شدن پول در اختیار این افراد که اتفاقاً تعداد آنها هم زیاد نیست نبوده و در ادامه عدم تولید ارزش افزوده ناشی از این تسهیلات به نقش ویژه بانکها درخلق پول دامن زده است. این درحالی است که اکثریت مطلق جامعه و افراد معمولی حتی برای گرفتن معمولی ترین وام ها نیز از تهیه شرایط مد نظر بانک، ضامن و... ناتوان بوده اند. برهمین اساس طبق آمارسال گذشته وزارت کار«پنج دهک بالای جامعه در مجموع ۲.۵ برابر پنج دهک پایین جامعه تسهیلات دریافت کرده اند.»

بر پایه اطلاعات اعلام شده از طرف بانک مرکزی ۲۰ شخص حقیقی و حقوقی در چند سال به اندازه یک سوم کل تسهیلات بانکی در سال ۱۳۹۹، وام دریافت کرده اند.

رتبه بندی بانکها از نظر تسهیلات پرداختی

براساس داده های آماری که از صورت های مالی بانکهای کشور استخراج شده، مانده مجموع تسهیلات و تعهدات کلان ۱۴ بانک کشور حدود ۶۳۲ هزار و ۸۳۲ میلیارد تومان بوده که ۵۶۹ هزار میلیارد تومان آن تسهیلات و ۶۳ هزار میلیارد تومان آن تعهدات است. تسهیلاتی که تنها در اختیار ۳۳۳ شخص حقیقی و حقوقی بوده و برای درک بزرگی آن کافی است بدانیم رقم مذکور معادل ۸۵ درصد کل تسهیلات اعطایی ۷۷۳ هزار میلیارد تومانی بانکهای کشور درسال ۹۷ است. بین ۱۴ بانکی که در این گزارش جزییات تسهیلات و تعهدات کلان آنها بررسی شده بانکهای رسالت و مهر ایران اعلام نموده اند که تسهیلات کلانی پرداخت نکرده اند.

بانک پاسارگاد با نزدیک به ۱۴۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات و تعهدات کلان در رتبه اول، بانک رفاه با نزدیک به ۹۵ هزار میلیارد تومان در رتبه دوم، بانک اقتصاد نوین با حدود ۸۹ هزار میلیارد تومان در رتبه سوم، بانک تجارت با حدود ۶۵ هزار میلیارد تومان در رتبه چهارم، بانک ملت با بیش از ۴۷ هزار میلیارد تومان در رتبه پنجم، بانک سامان با حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان در رتبه ششم، بانک گردشگری با ۳۵ هزار میلیارد تومان در رتبه هفتم، بانک سپه با نزدیک به ۱۳.۹ هزار میلیارد تومان در رتبه هشتم، بانک کارآفرین با حدود ۹ هزار میلیارد تومان در رتبه نهم، بانک کشاورزی با ۳.۷ هزار میلیارد تومان در رتبه دهم، پست بانک با ۲.۶ هزار میلیارد تومان در رتبه یازدهم و بانک مشترک ایران و ونزوئلا با ۴۷۷ میلیارد تومان در رتبه دوازدهم، قرار دارند.

بررسی روند تسهیلات دهی کلان ۱۲ بانک مذکور نشان میدهد که مانده تسهیلات کلان این بانکها در حال حاضر دو و نیم برابر مانده تسهیلات کلان همین ۱۲ بانک در انتهای سال ۹۸ است. در حقیقت در بازه دو سال اخیر که اتفاقاً اقتصاد در رکود و بازارهای نامولد مانند طلا، ارز و... رونق داشته اند رشد دو و نیم برابری تسهیلات بانکی و همین طور افزایش دو و نیم برابری تسهیلات کلان نشان میدهد که تمام افزایش تسهیلات بانکی صرف پرداخت وام به بدهکاران و وام بگیران بزرگ بوده و خرده بگیران در این میان جای نداشته اند. با عنایت به این که طی این دو سال بازارهای دلالی از رونق بالایی برخوردار بوده اند و بخش های حقیقی اقتصاد کوچک و کوچک تر شده اند، چنین وام های کلانی جز در مصارف «سفته بازی» و «نامولد» کجا رفته اند؟

زیان ۴۵ هزار میلیارد تومانی ابر وام گیرندگان بانکی

متجاوز از ۹۵ درصد تامین مالی در اقتصاد کشور به عهده نظام بانکی است که نشان میدهد هرگونه بی نظمی در این نظام در نهایت به نظام اقتصادی کشور و تک تک بنگاه های سرایت پیدا خواهدنمود. در سالهای اخیر خروج بانکها از وظیفه اصلی خود یعنی «واسطه گری وجوه» و ورود آنها به ورطه بنگاه داری، مال اندوزی و توأمان فقدان بهداشت اعتباری در نهایت منجر به افزایش دارایی های موهومی آنها، بالا رفتن خطر ورشکستگی، خلق بی ضابطه و نامحدود نقدینگی شده که شکل نهایی آن وضعیت فعلی است. این که عده ای اندکی شاید کمتر از ۱۰۰۰ نفر بیش از ۵۰ درصد تسیهلات بانکی را دریافت می کنند و در نهایت بهای این بریز و بپاش ها از جیب تمام مردم با تورم خارج خواهد شد.

بررسی فهرست بدهکاران بانکی انتشار یافته نشان میدهد که از ۱۳ شرکتی که ابر بدهکاران بانکی و ابر وام گیرندگان بانکی هستند ۶ شرکت زیانده بوده، ۵ شرکت صورت مالی از خود منتشر نکرده و ۲ شرکت نیز سودده بوده اند. بررسی تجمیعی سود و زیان این ۱۳ شرکت، نشان میدهد که این شرکتها در مجموع ۴۵ هزار میلیارد تومان زیان انباشته داشته اند. بدین ترتیب ۱۳ شرکتی که تابحال بیش از ۳۵۰ هزارمیلیارد تومان وام دریافت کرده اند، عملکرد زیانباری درحدود ۴۵ هزارمیلیارد تومان داشته اند. احتمالاً اگر همین وام ها را مجدداً در نظام بانکی سپرده گذاری می کردند کمتر به خودشان و اقتصاد ضرر زده بودند.

مضرات ابربدهکاران برای اقتصاد

در بانکها نحوه مدیریت منابع پولی، تامین و تجهیز منابع مالی، چگونگی مصرف منابع جذب شده و نحوه بازگشت مجدد آنها از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد و هرگونه خلل در هر یک از این بخش ها، پروسه عملکرد سیستم اقتصادی کشور را مختل خواهدنمود. درهمین زمینه افزایش چشم گیر مطالبات معوق یا عدم بازگشت تسهیلات اعطایی بانکها به اشخاص حقوقی و حقیقی در زمان سررسید مطالبات است. بدون شک باتوجه به سخت بودن دریافت وام و تسهیلات در ایران واضح است که ابر بدهکاران و وام گیرندگان بانکی سهم ویژه ای در معوقات بانکی نیز خواهند داشت. اما این سؤال پیش می آید که تولید اینگونه ابربدهکاران بانکی که کارهای آنها یا زیان ده بوده یا غیرمولد در نهایت چه ضرری را هم متوجه بانک و هم اقتصاد ایران خواهد کرد؟ در این مساله ۴ مورد قابل توضیح است. اولاً؛ بخش عظیمی از وام های بانکی در اختیار گروه ها و اشخاص خاص باشد، جریان نقدینگی نظام بانکی با بی نظمی مواجه خواهد شد و پولی که می توان به هر کسی وام داد تنها در اختیار گروههای خاص مسدود خواهد شد و ارزش افزوده ای نیز خلق نخواهد شد. دوماً؛ افزایش معوقات بانکی منجر به ناترازی بانکها و اعسار پنهان در آنها خواهد شد. به زبان ساده تر زمانی که یک بانک تسهیلاتی پرداخت می کند و اقساط تسهیلات توسط گیرنده به بانک برنمی گردد، باید مقدار تسهیلات موهوم شده (برنگشته یا نکول)، بعنوان ضرر همزمان از دارایی ها و سرمایه بانک کم شود تا تراز ایجاد شوداما در عمل بانکهای ایران ضرری شناسایی نکرده اند بلکه بر تسهیلاتی که موهوم شده و برنخواهد گشت، سود و جریمه تخصیص داده و آنرا در دارایی ها ثبت می کنند. درواقع بر دارایی که وجود ندارد، سود می بندند و آنرا ثبت می کنند. بر طبق برآوردها حدود ۵۰درصد تسهیلات بانکی موهوم شده و بیش از دوسال از عدم بازگشت آن گذشته است. به این فاجعه «اعسار پنهان» می گویند. سوماً؛ این نوع تسهیلات دهی بانکها و نکول آنها یکی از مصادیق خلق نقدینگی است که به شدت فعال است. چهارم؛ آنچه که گفته شد با ایجاد بدهی بانکها به بانک مرکزی (خلق پول بصورت برون زا) و همین طور خلق پول درون زا، نقدینگی روز به روز بیش تر از قبل و تورم توأم با آن خواهد آمد. لازم به ذکر است که بررسی روند صورت های مالی بانکها نشان میدهد آنچه که گفته شد در دو بازه زمانی ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ تابحال بصورت ویژه تری اتفاق افتاده و در دولت قبلی تقریباً نظام بانکی به حال خود رها بود. همتی رییس کل سابق بانک مرکزی نیز تنها اقدامی که در مورد انتشار بدهکاران بانکی کرد همان نمایشی بود که در روز مناظرات داشت و نام چند بدهکار را در درون کاغذی به ابراهیم رئیسی داد.




1401/02/06
23:20:23
0.0 / 5
987
مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۳ بعلاوه ۲
دکور پرداز
decorpardaz.ir - مالکیت معنوی سایت دكور پرداز متعلق به مالکین آن می باشد